มาตรา ๘๔ ถ้าคู่ความฝ่ายหนึ่งอ้างข้อเท็จจริง เพื่อสนับสนุนคำฟ้องคำให้การ หน้าที่นำสืบตกแกฝ่ายกล่าวอ้าง
แต่ว่า (๑) รู้กันอยู่ทั่วไป หรือซึ่งไม่อาจโต้แย้งได้ หรือ คู่ความอีกฝ่ายรับแล้ว
(๒) ถ้าข้อสันนิษฐานเป็นคุณแก่คู่ความฝ่ายใด พิสูจน์แต่เพียงว่าตนได้ปฎิบัติตามเงื่อนไขแห่งการที่ตนจะได้รับประโยชน์จากข้อสันนิษฐาน
มาตรา ๘๘ เมื่อคู่ความฝ่ายใดมีความจำนงจะอ้างอิง…..เพื่อเป็นพยานหลักฐาน ให้คู่ความฝ่ายนั้นยื่นต่อศาลก่อนวันสืบพยานไม่น้อยกว่า ๗ วัน ซึ่งบัญชีระบุพยาน โดยแสดงเอกสารหรือสภาพ……พร้อมทั้งสำเนาจำนวนพอเพียง
บัญชีระบุพยานเพิ่มเติม ให้ยื่นคำแถลงขอ…พร้อมบัญชีระบุพยานเพิ่มเติม + สำเนาบัญชีได้ภายใน ๑๕ วันนับแต่วันสืบพยาน
เมื่อระยะเวลาที่กำหนดให้ยื่นบัญชี…ตามวรรคหนึ่งหรือวรรคสอง แล้วแต่กรณีสิ้นสุด ถ้าคู่ความที่ได้ยื่นบัญชีระบุพยานไว้แล้ว มีเหตุแสดงว่า
๑.ไม่ทราบว่าต้องนำพยานหลักฐานบางอย่างมาสืบเพื่อ ป.ย.ของตน
๒.ไม่ทราบว่าพยานบางอย่างได้มีอยู่ หรือ
๓.มีเหตุอันสมควร
ถ้าคู่ความฝ่ายซึ่งไม่ได้ยื่นบัญชี แสดงให้เป็นที่พอใจแก่ศาลว่า
มีเหตุสมควร ไม่สามารถยื่นบัญชีได้
ยื่นคำร้องขออนุญาตอ้างพยานพร้อมบัญชีระบุพยาน + สำเนาบัญชี ไม่ว่าเวลาใดๆก่อนพิพากษาคดี
มาตรา ๘๙ มีหน้าที่นำพยานมาสืบภายหลัง ประสงค์สืบพยาน (ก) เพื่อหักล้าง เปลี่ยนแปลงแก้ไขถ้อยคำพยานฝ่ายที่นำสืบก่อน ในข้อความทั้งหลายซึ่งพยานเช่นว่านั้นเป็นผู้รู้เห็น / (ข) พิสูจน์ข้อความเกี่ยวด้วยการกระทำ ถ้อยคำ หนังสือซึ่งพยานได้กระทำขึ้น ให้ถามค้านพยานเช่นว่านั้นเสียในเวลาที่พยานเบิกความ
ไม่ถามค้าน ฝ่ายที่นำสืบก่อนคัดค้าน ให้ศาลปฏิเสธไม่ยอมรับฟังพยานเช่นว่ามานั้น
แต่ถ้าฝ่ายนำสืบหลังแสดงให้เป็นที่พอใจศาลว่า ตนไม่รู้ / ไม่มีเหตุอันควรรู้ถึงข้อความดังกล่าว / ถ้าศาลเห็นว่าเพื่อปยแห่งความยุติธรรม ให้ศาลยอมรับฟังพยานเช่นว่านี้ แต่ฝ่ายที่นำสืบก่อนจะเรียกพยานมาสืบอีกก็ได้ /ศาลจะเรียกมาสืบเอง
มาตรา ๙๐ คู่ความฝ่ายใดอ้างอิงพยานเอกสาร ยื่นต่อศาลและส่งให้คู่ความฝ่ายอื่นซึ่งสำเนา ก่อนวันสืบพยานไม่น้อยกว่า ๗ วัน
ในกรณีที่ยื่นบัญชีระบุพยานเพิ่มเติมตามมาตรา ๘๘ วรรคสอง หรือ วรรคสาม ให้ยื่นต่อศาลหรือส่งให้คู่ความฝ่ายอื่นซึ่งสำเนาพร้อมกับการยื่นคำแถลงหรือคำร้อง เว้นแต่ศาลจะอนุญาตให้ยื่นภายหลังเมื่อมีเหตุอัน
สมควร
กรณีที่ไม่ต้องส่งสำเนาเอกสารต่อศาลและคู่ความฝ่ายอื่น มีดังนี้
(๑) เอกสารเป็นชุดซึ่งคู่ความฝ่ายอื่นทราบดีหรือสามารถตรวจตราได้โดยง่ายถึงความมีอยู่และความแท้จริง
(๒) เอกสารฉบับเดียวหรือหลายฉบับที่อยู่ในความครอบครองของคู่ความฝ่ายอื่นหรือบุคคลภายนอก
(๓) การคัดสำเนาทำให้กระบวนพิจารณาล่าช้า เสื่อมเสียแก่คู่ความซึ่งอ้างอิงเอกสาร
กรณีตาม (๑) หรือ (๓) ให้ฝ่ายอ้างอิงทำคำร้องฝ่ายเดียวของดการยื่น และขอยื่นต้นฉบับแทน
กรณีตาม (๒) ฝ่ายอ้างอิงขอศาลให้มีคำสั่งเรียกเอกสารจากผู้ครอบครองตามมาตรา ๑๒๓
มาตรา ๙๓ อ้างเอกสารเป็นพยานรับฟังได้แต่ต้นฉบับเอกสารเท่านั้น เว้นแต่
(๑) ทุกฝ่ายตกลงกันว่าสำเนาเอกสารนั้นถูกต้องแล้ว
(๒) หาไม่ได้ เพราะ สูญหาย ถูกทำลายโดยเหตุสุดวิสัย ไม่สามารถนำต้นฉบับมาได้โดยประการอื่น
(๓) อยู่ในความควบคุมของทางราชการ
มาตรา ๙๔ ควรท่องจำทุกตัวอักษรเพื่อความประทับใจกรรมการ
มาตรา ๙๕ ห้ามมิให้ยอมรับฟังพยานบุคคลใดเว้นแต่
(๒) เป็นผู้ที่ได้เห็น ได้ยิน หรือทราบด้วยตนเองโดยตรง แต่ความข้อนี้ให้ใช้ได้เมื่อไม่มีบทบัญญัติแห่ง
โดยชัดแจ้งหรือคำสั่งศาลเป็นอย่างอื่น
มาตรา ๙๗ อ้างคู่ความอีกฝ่ายหนึ่งเป็นพยานของตน หรือ จะอ้างตนเองเป็นพยานก็ได้
มาตรา ๑๐๐ ควรดูตัวบทเต็ม (เรื่องคู่ความถามตอบกันเองว่าจะรับรองข้อเท็จจริง)
มาตรา ๑๐๑ บุคคลใดเกรงว่าพยานซึ่งตนอาจต้องอ้างอิงในภายหน้าจะสูญหาย ยากแก่การนำมา หรือ เกรงว่าพยานหลักฐานซึ่งตนจำนงจะอ้างอิงจะสูยหายเสียก่อนสืบ หรือยากที่จะนำสืบในภายหลัง ให้ยืนต่อศาลโดยทำเป็นคำร้องขอสืบพยานนั้นไว้ทันที
(ความในวรรคสาม) ในกรณีคู่ความฝ่ายหนึ่ง / บุคคลภายนอกที่เกี่ยวข้อง ไม่มีภูมิลำเนาในราชอาณาฯและยังมิได้เข้ามาในคดี ให้ศาลสั่งคำขอนั้นอย่างคำขออันอาจทำได้แต่ฝ่ายเดียว ถ้าศาลสั่งอนุญาตให้สืบพยานไปฝ่ายเดียว
มาตรา ๑๒๓ คู่ความอีกฝ่ายหนึ่งมีต้นฉบับเอกสารอยู่ในครอบครองไม่ปฏิบัติตามคำสั่งให้ส่งต้นฉบับต่อศาล ให้ถือว่าข้อเท็จจริงแห่งข้ออ้างที่ผู้ขอจะต้องนำสืบโดยเอกสารนั้น คู่ความอีกฝ่ายหนึ่งได้ยอมรับแล้ว
ต้นฉบับเอกสารอยู่ในครอบครองบุคคลภายนอก หรือทางราชการ ซึ่งคู่ความฝ่ายที่อ้างเอกสารไม่อาจร้องขอโดยตรงให้ส่งเอกสารนั้นมาได้ ฝ่ายที่อ้างต้องส่งคำสั่งศาลแก่ผู้ครอบครองล่วงหน้าอย่างน้อย 7 วัน ถ้าไม่ได้มา ก็สืบพยานต่อไปตาม ม.๙๓ (๒)
มาตรา ๑๒๕ ฝ่ายที่ถูกอีกฝ่ายหนึ่งอ้างอิงพยานเอกสารยันตน อาจคัดค้านการสืบเอกสารนั้นว่า 1.ไม่มีต้นฉบับ 2.ต้นฉบับนั้นปลอมทั้งฉบับหรือบางส่วน 3.สำเนาไม่ถูกต้องกับต้นฉบับ โดยคัดค้านต่อศาลก่อนสืบพยานนั้นเสร็จ
ถ้าคู่ความซึ่งประสงค์จะคัดค้านมีเหตุอันสมควรไม่อาจทราบได้ก่อนสืบเอกสารนั้นเสร็จว่า 1.ต้นฉบับไม่มี 2.เอกสารนั้นปลอม 3.สำเนาไม่ถูกต้อง อาจยื่นคำร้องคัดค้านไม่ว่าเวลาใดก่อนศาลพิพากษา ถ้าศาลเห็นว่าไม่อาจยกข้อคัดค้านได้ก่อนนั้น และคำขอมีเหตุผลฟังได้ ให้ศาลอนุญาต
ถ้าไม่คัดค้านก่อนสืบพยานเอกสารเสร็จ หรือ ศาลไม่อนุญาตให้คัดค้านภายหลัง ห้ามคัดค้าน 1.การมีอยู่ 2.ความแท้จริง 3.ความถูกต้องแห่งสำเนา แต่ไม่ตัดอำนาจศาลที่จะไต่สวนและชี้ขาด 1.การมีอยู่ 2.ความแท้จริง 3.ความถูกต้อง และไม่ตัดสิทธิคู่ความที่จะอ้างว่าสัญญาหรือหนี้ที่ระบุไว้ในเอกสารไม่สมบูรณ์หรือคู่ความอีฝ่ายหนึ่งตีความหมายผิด
มาตรา ๑๒๗ เอกสารมหาชน หรือสำเนาอันรับรองถูกต้องแห่งเอกสารนั้น และเอกสารเอกชนที่มีคำพิพากษาแสดงว่า แท้จริงและถูกต้อง ให้สันนิษฐานไว้ก่อนว่าเป็นของแท้จริงและถูกต้อง เป็นหน้าที่ฝ่ายที่ถูกอ้างมายันนำสืบถึงความไม่บริสุทธิ์หรือความไม่ถูกต้อง
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น